• Căn cứ Bộ luật Dân sự:
  • Theo Điều 117 Bộ luật Dân sự 2015, giao dịch dân sự có hiệu lực khi đáp ứng đủ các điều kiện sau:
    • Chủ thể có năng lực pháp luật dân sự và năng lực hành vi dân sự phù hợp với giao dịch dân sự được xác lập.  
    • Chủ thể tham gia giao dịch dân sự hoàn toàn tự nguyện.
    • Mục đích và nội dung của giao dịch dân sự không vi phạm điều cấm của luật, không trái đạo đức xã hội.  
    • Hình thức của giao dịch dân sự là điều kiện có hiệu lực của giao dịch dân sự trong trường hợp luật có quy định.  
• Căn cứ Luật Đất đai:
  • Theo Luật Đất đai 2024, việc chuyển nhượng quyền sử dụng đất phải đáp ứng các điều kiện sau:
    • Đất có Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất.
    • Đất không có tranh chấp.
    • Quyền sử dụng đất không bị kê biên để bảo đảm thi hành án.  
    • Trong thời hạn sử dụng đất.  

2. Vô hiệu khi nào?

• Nếu hợp đồng mua bán đất không đáp ứng đủ các điều kiện có hiệu lực theo quy định của Bộ luật Dân sự và Luật Đất đai như phân tích ở trên, hợp đồng đó sẽ bị vô hiệu.
• Các trường hợp hợp đồng mua bán đất vô hiệu thường gặp:
  • Hợp đồng mua bán đất không có công chứng, chứng thực theo quy định.
  • Người tham gia giao dịch không có năng lực hành vi dân sự.
  • Giao dịch mua bán đất giả tạo.
  • Đất đang có tranh chấp mà không được cơ quan có thẩm quyền cho phép giao dịch.
  • Đất không đủ điều kiện chuyển nhượng.

3. Hậu quả của hợp đồng vô hiệu là gì?

• Căn cứ Bộ luật Dân sự:
  • Theo Điều 131 Bộ luật Dân sự 2015, hậu quả của giao dịch dân sự vô hiệu là:
    • Giao dịch dân sự vô hiệu không làm phát sinh, thay đổi, chấm dứt quyền, nghĩa vụ dân sự của các bên kể từ thời điểm giao dịch được xác lập.  
    • Khi giao dịch dân sự vô hiệu, các bên khôi phục lại tình trạng ban đầu, hoàn trả cho nhau những gì đã nhận; nếu không hoàn trả được bằng hiện vật thì trị giá thành tiền để hoàn trả.  
    • Bên ngay tình trong việc thu hoa lợi, lợi tức không phải hoàn trả lại hoa lợi, lợi tức đó.
    • Bên có lỗi gây thiệt hại thì phải bồi thường.  

4. Làm sao để hạn chế những rủi ro bị vô hiệu?

• Để hạn chế rủi ro hợp đồng mua bán đất bị vô hiệu, các bên cần lưu ý:
  • Tìm hiểu kỹ thông tin về bên mua, bên bán và thửa đất.
  • Kiểm tra giấy tờ pháp lý của thửa đất.
  • Lập hợp đồng mua bán đất rõ ràng, chi tiết, có công chứng, chứng thực theo quy định.
  • Tìm hiểu kỹ các quy định của pháp luật về mua bán đất.